Pelteklerin okuyuş hataları namazı bozar mı?
S.A. Hocam, dilinde pelteklik olanların kıraatlarındaki durum namazı bozar mı? Mesela günümüzde sıkça rastladığımız “R” özürlülerin bu harfin yerine başka harf sesiyle okumaları.. tşk ederim
Değerli kardeşim;
Hemen ifade edelim ki, peltek konuşan bir kimsenin, “ra” harfini “ga” veya “lâm” yahut “yâ” olarak telaffuz etmesi, yani ancak öyle okuyup söyleyebilmesi namazını bozmaz.
Mesela “Rabbi’l-âlemîn” yerine “Labbi’l-âlemîn” demesi gibi…
Ancak, bu durumdaki bir mü’minin telaffuzunu düzeltmeye gayret etmesi ve okumakta güçlük çekmeyeceği ayetleri bulup okuması gerekir. Böyle bir kimse “ümmî” (okuma yazması olmayan) mesabesinde sayılır.
***
Yine “el-Hamdü lillâhi” cümlesini “el-Hemdü” veya “Kul hüvallâhu ehad” ayetini “Kül hüvallâhu ehad” diye okuyup, başka türlü okuyamayanlar da “peltek” hükmündedirler, namazları sahihtir, bozulmaz.
***
Rasûlullah Efendimizin (s.a.v.) müezzini Bilâl-i Habeşî (r.a.) de peltek idi; “şın”ı “sin” olarak okuyorlardı. İmam-ı Rabbanî (k.s.) hazretleri onun bu halini şöyle nakleder:
“Bir haberde anlatıldığına göre, ‘Sînu Bilâlin Indellahi Şînün’: Bilâl'in Sin'i Allah katında Şın'dir…"
“Fârisî bir mısra:
‘Ber eşhedü tû handezend eshedü Bilâl’
Meali: Senin eşhedü’nden, daha hoştur, daha yerindedir Bilâl’in eshedü’sü’… [el-Mektubat, 3, 100]
Hz.Bilal'in (r.a.) maksûdu tabii ki ‘şın’ demekti; ama dilinde ki pelteklik özrü sebebiyle, ‘sin’ diyebiliyordu…
***
Hasılı ne onun için ne de onun gibi olan diğer mü’minler için bu ıztırârî (ellerinde olmayan özrün) durumun bir mahzuru yoktur. Onların hatalarını doğru olarak kabul buyurur Mevlâ-yi zû’l-Celâl…
***
Bu mevzu ile ilgisi bulunan bir başka önemli mesele de şu:
Bir kimse namazda fâhiş hata ile kıratta bulunduktan sonra dönüp doğru şekilde okusa, namazı caiz olur.
***
Şâfiî ve Hanbelîlere göre, Fâtiha dışındaki okuyuşlarda meydana gelen hata namazı bozmaz. Ancak böyle bir kimse bilerek manayı bozacak şekilde yanlış okursa kendisinin de, ona uyan cemaatin de namazı bozulur. Fakat bir kimse namaz kılarken Fâtiha’yı, manayı değiştirecek şekilde yanlış okursa; bunu ister bilerek isterse yanılarak yapsın, namazı bâtıl olur. Bu görüş, Fâtiha’sız namazın caiz olmayacağı esasına dayanır. Çünkü bu mezheplere göre namazda Fâtiha’yı okumak, diğer iki mezhepte olduğu gibi vâcip değil, farzdır.[İbn Kudâme, el-Muğnî, 2, 198; Vehbe Zuhaylî, el-Fikhu´l-İslâmî ve Edilletuhu, 2, 21 vd.; Bilmen, Ö.N., Büyük İslâm İlmihali, İstanbul, 1985, s. 221 vd.]
“Rabbi’l-âlemîn” yerine “Labbi’l-âlemîn” demesi, Böyle bir kimse “ümmî” mesabesinde sayılır, “el-Hamdü lillâhi” cümlesini “el-Hemdü” veya “Kul hüvallâhu ehad” ayetini “Kül hüvallâhu ehad” diye , Pelteklerin okuyuş hataları namazı bozar mı,