Üzüm satışı
selamlar hocam! bölgemizde şarap fabrikaları adına üzüm alımı yapıldığı gibi,başka şirketlerce meyva suyu fabrikaları adına da üzüm alımı yapılmaktadır.Bu her iki satışın ayrı,ayrı hükümleri nedir?cevabınızı saygılarımla beklemekteyim.selam ve dua ile.
Ve aleyküm…
Üzüm suyunu “Müslüman olmayan bir içki imalâtçısı”na satmak İmam-ı Âzam’a (rh.) göre caiz, fakat İmam Ebû Yusuf’la İmam Muhammed’e (rahımehumallah) göre caiz değildir.
Ama üzümün kendisini böyle kimselere satmayı her üç imam (İmam-ı Azam, İmam Ebu Yusuf, İmam Muhammed) da caiz görmekte, meşru saymaktadır. Çünkü “Günah, üzümün kendisiyle değil de, değişik bir muameleye tâbi tutulduktan sonra meydana gelmektedir” deniliyor.
Fakat üzümü ve üzüm suyunu “şarap imal eden Müslüman”a satmak, haram işlenmesine ve günaha yardımcı olunacağından caiz değildir. [İbnü’l-Hümâm, Fethu’l-Kadir, 8, 493; İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtar, 5, 250]
Şafiî, Hanbelî ve Mâlikîlere göre üzümü ve üzüm suyunu şarap yapan kimselere (şarap fabrikasına) satmak caiz değildir/meşru görülmemiştir.
Üzüm ve üzüm suyunu satın alan kimsenin bunu ne şekilde kullanacağı kesin olarak bilinmiyorsa, bu satışta bir mahzur olmaz.
Üzümü satın alan kimse sirke imalâtçısı ise, helâl bir işte kullanacağından, satmak meşrudur. Ve yine üzümü içki imalâtçısı olmayan bir tüccar almış, fakat daha sonra götürüp bunları şarap yapılan yere vermişse, bunda da ilk satıcı mes’ul olmaz. Çünkü o meşru olan bir satış yapmıştır.
Ancak meseleye ihtiyat ve takva zaviyesinden baktığımızda, özetle şunları söyleyebiliriz:
Helâlinden kazanılan bir mahsulü hırs gösterip, birkaç kuruş fazla kazanmak niyetiyle, içki yapımında kullanılan veya kullanma ihtimali olan yerlere satmak şuurlu bir mü’minin başvuracağı bir yöntem değildir. Çünkü üzümü başka türlü değerlendirmek pekala mümkündür; en selâmetli yol da budur. Helâl dairesinin her türlü meşru yola kâfi geleceğini bilip, ona göre davranmak en uygunudur.
ihtiyat, takva, üzüm satışı, üzüm suyu, Müslüman olmayan bir içki imalâtçısı, şarap imal eden Müslüman, haram işlenmesine ve günaha yardımcı olunacağından caiz değildir, Helâl dairesinin her türlü meşru yola kâfi geleceği,