Cennet'te gece ve gündüz var mıdır?
cennette ve gündüz varmıdır tşk ederim hocam
Kaynaklarda görebildiğimiz kadarıyla, Cennet’te söz konusu vak’lar/oluşumlar yoktur. Adı geçen hadiselerin, güneş sisteminde yer alan yerkürenin hareketi ve onu çevreleyen atmosferle ilgili olduğunu düşündüğümüzde, bu ve benzeri olayların Cennet’te bulunma ihtimalinin olmadığı görülür. Nitekim Sevgili Peygamberimiz’e (s.a.v.) ashap tarafından;
“Yâ Rasûlullah, Cennet’te gece ile gündüz var mı? diye sorulduğunda şöyle cevap buyurmuşlardır:
“Orada gece yoktur. Ancak orada sabahı akşama, akşamı da sabaha döndüren ışık ve ziya vardır. (Yani gece-gündüz, akşamın azıcık kararması gibi belli olur.) Cennet ehline namaz vakitlerinde (ki onlar dünyada iken o vakitlerde namaz kılarlardı) hediyelerinin tarafları gelir ve kendilerine melekler selâm verirler". [İmam Şa'rânî, Ölüm-Kıyâmet-Âhiret, s. 357, Hadîs no: 647; Tirmizi rivâyet etmiştir]
Aslında, dikkatle ve hikmetle bakıldığında, beka âleminin zaman çarkının dışında kalması, onun sonsuza dek devam etmesinin de bir gereğidir. Çünkü, zaman seline kapılan her şey ölüme mahkumdur. Cennet’te ölüm olmadığına göre, bu manadaki bir zamandan da söz edilemez. Oysa, dünyada meydana gelen hadiselerin hemen hepsi zaman mefhumuna bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. İnsanların dinlenmek, rahat etmek için tercih ettikleri mekanlar da hep tabii güzelliklerle iç içedirler. İnsanın tabii güzellik arayışı içinde olmasının sebeplerinden biri, Allah Teala'nın insanı, “Çeşit çeşit 'inceliklere ve güzelliklere' (veya her türden sık ağaçlara) sahiptirler.” [Rahmân suresi, 48] ayetiyle bildirdiği Cennet güzelliklerinden zevk alacak şekilde yaratmış olmasıdır.
Bütün güzelliklerinin yanı sıra Cennet’te, dünyadakinden farklı olarak ne sıcak ne de soğuk olan, insan tabiatının en hoşlanacağı tam kararında bir iklim olacağı da Kur'an'da bildirilmiştir: “…Ve onları, 'ne sıcak-ne soğuk, tam kararında gölgeliğe' sokacağız.” [Nisa suresi, 57]
***
Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerde mevcut beyanlara dayanarak Cennet nimetlerinin ana hususiyetlerini şu şekilde tesbit etmek mümkündür:
- Sonsuz lüks ve konfor…
- Devamlı sulh ve huzur…
- Cennet ehlinin hem bedenî hem ruhî bakımdan son derece güçlü ve kabiliyetli olmaları…
- Manevî tatmin (rızâ-hoşnutluk)...
- Allah Teala’yı görmek, O’nunla konuşmak…
- Bütün bunları saran bir ebediyet...
Dinler tarihine dair araştırmalar, hemen her din ve inanç sisteminde ölüm sonrası hesaplaşmanın, ceza veya mükâfatın varlığının kabul edildiğini göstermiştir. Genel olarak İslâm âlimlerinin Cennet tasviri hakkında benimsedikleri görüş, onun mahiyetinin bilinemeyeceği şeklindedir. Çünkü mü'min kullar için ahiret hayatında hazırlanmış mutluluk vesilelerinin hiç kimse tarafından tahayyül edilemeyeceğini ifade eden ayetten [Secde suresi, 17] başka, kudsi hadis olarak rivayet edilen meşhur metin de bu hususu açıkça belirtmektedir:
“Ben, sâlih kullarım için, hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın duymadığı ve hiçbir beşer zihninin tasavvur edemeyeceği saadetler/mutluluklar hazırladım.” [Buhâri, Sahih, Tefsir, 1; Müslim, Sahih, Cennet 2-5]
Dünya hayatında beş duyu ve akıl alanlarındaki idrakler, tabiat şartlarıyla kayıtlı olduğuna göre nasslarda geçen tasvirleri aynı şartlar çerçevesinde veya hayal gücüyle değiştirerek idrak etmek/algılamak gerekir. Nitekim bazı ayetlerde, Cennet ve nimetleriyle ilgili dünya ve ahiret anlayış ve kavrayışları arasında benzerliklerin bulunduğu ifade edilmiştir [Bakara suresi, 25; Muhammed suresi, 6] İbn Abbas'tan yaygın olarak rivayet edilen, “Cennet’te isimlerden başka dünyayı andıran hiçbir şey yoktur.” [el-Makdisi, 1, 194] ifadesi, ikisi arasındaki mahiyet farklılığını belirten-gösteren bir söz olsa gerektir.
gece, bedeni, sıcak, soğuk, huzur, Cennet, rıza, konfor, gündüz, iklim, dünya, lüks, sulh, Allah Teala’yı görmek, O’nunla konuşmak, ebediyet, ruhî,