Kul hakkı, ortak internet kullanımı, Wireless sistemi
Selamün aleyküm hocam. Sorum şu: Alt kattaki komşum evine internet bağlattı ve beraber kullanmayı tavsiye [teklif] etti, ben de kabul ettim. Yaklaşık 2 aydır kullanıyorum. Parasını ortak veriyoruz. Böyle yaparak diğer abonelerin hakkına girmiş oluyor muyum?
Bir internet aboneliğini iki veya daha fazla kişinin kullanmasını eğer ilgili kurum kabul ediyorsa mesele yok, caizdir. Ancak kurumun izni yoksa caiz olmaz. Bununla birlikte söylemek gerekirse, komşudan kablo çekerek internet kullanımı dinen uygun bir davranış olmaz. Hemen herkesçe bilinen bir gerçektir ki; İslam'da en büyük günahlardan biri ‘kul hakkı yemek’tir. Müslümanlar bir şeyler yaparken bu hususa çok dikkat etmeleri gerekir. Bu bir…
***
Bir de son birkaç yıldır kullanımı artan Wireless sistemi, yani kablosuz internet kullanımı var. Bu da yeni bir tartışmayı gündeme getirdi. İmkânı olmayan ya da imkânı olduğu halde başka düşüncelerle birçok kişi, komşusunun aldığı wireless sisteminden yararlanıyor. Birçok belediye de halkın ortak kullanım alanlarında bu sistemi kurarak vatandaşlara ücretsiz internetten faydalanma imkânı sunuyor. Bunun yanında bazı vatandaşlar da gizlice, komşularının evine aldığı ve şifrelemediği kablosuz internetten yararlanıyor.
Hemen belirtelim ki; başkasının kablosuz internetini izinsiz kullanmak, kul hakkına girer. İslâm fıkhına-hukukuna göre caiz olmaz.
Ancak internet hizmeti veren kurum veya kuruluş ile bu hizmetten ücret ödeyerek faydalanan şahıs, bir başkasının ‘kablosuz internet’inden bağlanmasına müsaade ediyorsa, bağlanmak caiz olur. Kurum veya şahıstan biri veya her ikisi bunu doğru bulmuyor, dolayısiyle kabul etmiyorsa, o takdirde bağlanmak caiz olmaz.
Şu da bilinen bir gerçek ki, genelde şirketler bu duruma izin vermiyor. Ayrıca kanunen de yasak. Bu durumda internet abonesi bize müsaade etse de şirketlerin hakkına girmiş olacağımız için bunu haram olarak görmeliyiz.
***
Limitli internette, komşunun internet ağlarından internete bağlanıldığında kotayı aşma ihtimâli her zaman söz konusudur. Kota aşıldığında ise, ekstra ücret ödenmektedir. Hem komşumuzun ücretini vererek almış olduğu interneti herhangi bir ücret ödemeden kullanmış oluyoruz, hem de kotanın aşılmasına sebep olarak komşumuzu zarara uğratıyoruz. Bu durumda komşunun internetini kullanmak caiz değildir ve kul hakkına girilmiş olur.
***
‘Limitsiz internet’ kullanım hattı da bir ‘hak’tır. Kşi bu internet hattını para vererek satın almaktadır. Kullanım hakkı, hattı alan şahsa aittir. Hat sahibi ve hattı pazarlayan şirket, hattın başkası tarafından kullanılmasına razı değilse –yukarıda da belirttiğimiz üzere– bu hattı kullanmak caiz olmaz.
Ancak bu işi pazarlayan şirket buna bir şey demiyorsa, hattı kullanılan kişi de kabul etmek anlamında göz yumuyor, daha da önemlisi limit aşma gibi bir durumla zarara uğratılmıyorsa; kul hakkına tecavüz olmayabilir.
Fakat haram ve helâller mevzuunda 'özellikle kul hakkını üzerine almama noktasında' hassas ve dikkatli olan insanlar başkasının internet hattını kullanmaktan uzak durmalıdırlar.
Kul hakkı, ortak internet kullanımı, Wireless sistemi, alt kat, komşum, abone,