Hanefi ve Şâfiî mezheplerinde sünnetler ve mekruhlar
Selamun aleykum hocam bir arkadasimizin size sordugu soruya kafam takildi Hanefi mezhebinde mekruh olanin Safii mezhebinde sunnet olmasi durumu nasil oluyor Peygamberimizin sunnetleri tek degilmi her mezhep icin farklililarmi oluyor bu konuda bilgi verirseniz sevinirim tesekkurler.
Ve aleyküm selam.
Peki, her müçtehidin içtihadı / görüşü aynı olsa, o takdirde “Ümmetimin ihtilâfı rahmettir (onlar için kolaylıktır)” hadis-i şerifinin manası-sebebi-hikmeti-esrarı nerde kalacak?
Sünnet hiç tek olur mu? Usûl ilminde sünnet mefhumu üçe ayrılır:
a) Kavlî,
b) Fiilî,
c) Takrîrî...
Bunlar da meselelere göre kendi içlerinde farklılıklar arz eder. Mesela, bir mesele hakkında bir değil birkaç hadis / sünnet çıkar karşımıza... Her müçtehit, kendi ilim-anlayış ve istidadına göre bunlardan birine istinad ederek / dayanarak hüküm istinbat eder. Ve o hükümlerin her bireri, belli fertler ve cemiyetler tarafından kabul görür. Mezhepler bildiğiniz gibi bunun en canlı örneğidir.
Kısacası şer’-i şerif, her türlü insanın ihtiyaçlarına cevap verecek mahiyettedir. Sünnet de edille-i ahkâm-ı şer’iyyenin ikinci müstenidatıdır. Tekrar edecek olursak, bunca sünnetin içerisinden istinbat ettikleri hükümlerde müçtehitler, her bireri farklı nasslara istinad edebilirler. Kaldı ki sarih olmayan aynı nass’tan dahi, farklı müçtehitler değişik hükümler de istinbat edebilirler. En basit misali; Hanefî mezhebi ile Şâfiî mezhebinin abdestte kadına dokunma meselesindeki farklı görüşleri / hükümleri gibi...
Çok merak ediyorsanız, temeliniz de varsa, usûl-i fıkha müracaat edersiniz, çalışır, gayret eder, anlarsınız. Yoksa da, İslâmî ilimler noktasından böylesine girift, akademik meseleleri kafaya takmaktan vaz geçer, inanmak ve mucibince amel etmekle iktifa edersiniz. Sağlıklı olan yol budur.
nasslar, Hanefi ve Şâfiî mezhepleri, sünnetler ve mekruhlar, usûl-i fıkh, müçtehidin içtihadı, Ümmetimin ihtilâfı rahmettir, edille-i ahkâm-ı şer’iyye, müstenidat,