Necasette ibadetin sıhhatine engel olan miktar
Soru: Büyük ve küçük abdest yolumuzdan çıkan pislik, katı ya da sıvı, kiloda bulaştığında-damladığında yani kilot pislendiğinde namaz olur mu? Bunların bir miktarı, ölçüsü var mı? Teşekkür ederim. Slm
Sevgili peygamberimiz (s.a.v.), "en-Nezâfetü mine’l-iman", yani "Temizlik imandandır" buyurmuşlardır. [Müslim, Sahih, Taharet 1; Darimi, Sünen, Vudu 2; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 5/342,344; Aclunî, Keşfu'l- Hafâ, 291]
Bir diğer hadiste de mealen: “İslam temizlik temeli üzerine inşa olunmuştur” buyurarak, kalp ve beden temizliğinin İslâm’ın temeli olduğuna işarette bulunmuştur...
Evet, temizlik imandandır. Ancak, imandan sayılan temizlik, sanıldığının aksine sadece maddi temizlikten ibaret değildir. Kalp ve beden temizliği diye ifade edebileceğimiz maddi–manevi iki katlı temizliktir imandan sayılan temizlik...
***
Bilindiği ve görüldüğü üzere yüce dinimiz İslâm, maddi-manevi temizliğe büyük önem vermiştir. Bu aynı zamanda insanın sağlam yaratılışının da gereğidir.
Maddi temizlik noktasında, ağır sayılan necis madde eğer katı ise 1 dirhem (yaklaşık 3,5 gramı), sıvı ise el ayasını (avuç içi) kapsayacak miktarı ve fazlası vücut, elbise veya namaz kılınacak yerde bulununca namazın sıhhatine engel olur.
Temiz olmayan bir maddenin musamaha ve müsaade sınırını aşmayan miktarı ile namaz kılmak mekruh sayıldığından, namaza başlanmadan önce her türlü kir ve pis maddelerden temizlenmek gerekir.
Hanefî ve Mâlikîler'e göre meni necis olsa da kurumuş ise ovalamakla temizlenmiş sayılır.
Küçük abdest bozduktan sonra idrar yolunda kalabilecek idrar damla ve sızıntılarının tamamen kesilmesi için bir süre beklemek, âdete göre öksürmek, yürümek, hareket etmek, bundan sonra vücuttaki idrar sızıntılarını temizleme işlemine fıkıh dilinde "istibrâ" denilir. Özellikle erkekler açısından istibrâ çok daha önemlidir.
Şayet özür hali söz konusu değilse, vücuttan idrar sızıntısı olduğu sürece abdest geçerli olmaz. Bunun için de idrarın vücuttan iyice çıkmasını beklemek, bu maksatla biraz hareket etmek, (kişinin yaşı adedince) yürümek veya öksürmek gerekebilir.
İdrar sonrası abdest alınmayacak olsa bile, temizlik iyi yapılmadığında geriye kalan idrar sızıntısı elbiseye bulaşacağından bu temizliğe dikkat edilmesi her zaman önemini-ciddiyetini korumaktadır.
Bunun için iki cihan serveri Efendimiz (s.a.v.), idrardan sakınmayı emretmiş, kabir azabının çoğunun idrardan sakınmama sebebiyle olacağını haber vermiştir. [Buhârî, Sahih, Vudu’, 55; İbn Mâce, Sünen, Tahâret, 26]
***
Çevresine karşı dürüst davranmayan, başkalarının mutluluğundan mutluluk duymayıp tam aksine rahatsızlık hisseden, ibadeti ve ibadet edenleri hafife alan insanın da kalp temizliğine sahip olduğunu söylemek kolay olmasa gerektir. Bu insan kalbindeki bu gibi kötü duyguları gidermeyi bir manevi temizlik olarak kabul etmeli… Hemen beraberinde bedenindeki kirleri gidermeyi de maddi temizlik olarak bilmeli… Böylece maddi-manevi temizlik yaparak imandan olan temizliğe ulaşmış olacağını düşünmelidir.
Öyle ise bu iki temizlikten birini ötekinden ayrı düşünemeyiz. Çünkü kalp temizliği ibadet etme duygusu meydana getirirken, beden temizliği de bu ibadetin sahih olmasını sağlayacak vücut, elbise ve yer temizliğini temin edecektir. Bedeni vv elbisesi, namaz kıldığı yer temiz olmayanın ibadeti de sahih olmayacaktır.
Necasette ibadetin sıhhatine engel olan miktar, Büyük ve küçük abdest yolumuzdan çıkan pislik, katı ya da sıvı, miktarı, ölçüsü, 3, 5 gram, el ayasını (avuç içi),