Ölü nereye defnedilmeli?..
Hocam, İstanbul’da oturan taşralı kardeşlerimiz, genellikle cenazeleri memleketlerine götürüyor, bu durum doğru mu? Yoksa nasıl yapılması daha uygun? Slm
Hanefîlere göre, ölmüş veya öldürülmüş bir kimseyi, bulunduğu yerin mezarlıklarından birine gömmek müstahaptır.
Gömülmeden önce, bir ve iki mil (1 mil = 1,609344 km) uzaklıkta bulunan başka bir mezarlığa götürülmesinde de bir sakınca yoktur.
Daha uzak yere götürülmesi hususunda ihtilâf vardır. Bir görüşe göre, sefer müddetinden daha uzak bir yere gömülebilir. Bunda kerahet yoktur.
Fakat gömüldükten sonra artık çıkartılıp taşınamaz; ancak bu durum, başkasının yerine gömülmüş olmak gibi zaruri sebeplerle olabilir.
***
Mâlikîlere göre bir ölü gömülmeden önce de, sonra da başka bir yere, şu şartlarla götürülebilir:
- Ölü taşınırken durumu bozulmamalı,
- Hürmete aykırı bir haraketi mucib hal olmamalı.
Ayrıca naklini gerektiren sebep bulunmalı. Mesela;
- Su baskını korkusu,
- Ailenin ziyeret edebilmesi için yakın olma düşüncesi,
- Gideceği yerin bereketi (faziletli olması, Allah dostlarının, âlim ve ârif zatların bulunması) gibi bir sebep bulunması...
Bu üç şarttan hiç biri bulunmazsa, taşınması haram olur.
***
Hanbelîlere göre de, sahih bir maksada dayanarak cenazelerin gömülmelerinden önce de, sonra da başka yere taşınmaları caizdir. İyi bir kimsenin yanına veya mübarek bir yere taşınması gibi... Yeter ki kokusunun değişmeyeceği kanaatına varılmış olsun.
***
Şafiîlere göre, cenazeleri başka yerlere taşımak esasen haramdır.
Eğer ölülerini kendi beldelerinden başka bir yere gömmeyi âdet edinmişlerse, oraya taşıyabilirler.
Bir de Mekke-i Mükerreme'ye, Medine-i Münevvere'ye Beytü'l-Makdis'e ve iyi kimselerin mezarlığına yakın bir yerde ölenlerin, rayihaları değişmedikçe buralara taşınmaları sünnettir.
Bununla beraber bunların taşınmadan önce yıkanıp kefenlenmesi ve üzerlerine namaz kılınmış olması gereklidir. Değilse taşınmaları haramdır.
Ölü nereye defnedilmeli, bulunduğu yerin mezarlıkları, gömüldükten sonra artık çıkartılıp taşınamaz, zaruri sebeplerle olabilir,