Vadeli hesap açmak...
Merhaba; parayı bankaya yatırırken vadeli mi yoksa vadesiz mi yatırmalıyım? Ülkemiz şeriatle yönetilmediği için faiz haram değil diye bir sey duymuştum, ama içim de el vermiyor, bu isin aslı nedir, beni bilgilendirir misiniz?
Öncelikle tabii ki işinize-hesabınıza uygun olanı tercih etmelisiniz. Hemen ya da kısa vadede ihtiyacınız olacaksa elbette ki vadesiz hesaba yatırmalısınız tasarrufunuzu... Ama uzun süre ihtiyacınız olmayacaksa, vadeli yatırmanız daha mantıklı ve hesaplı değil mi? Sanki vadesiz yatırdığınızda siz mi kâr edeceksiniz ki? Söz konusu fazlalık bankanın kasasına intikal edecek. Bu, meselenin madde planındaki yönü.
Öbür taraftan İslâm hukukunun bir yerde uygulanıp uygulanmamasına göre o ülkenin hukuk lisanındaki aldığı isimler ve o isimlere göre bazı fıkhî hükümlerin tatbikindeki farklılıklar söz konusu... Bunu da zaten duymuşsunuz, ama "içiniz elvermiyor"muş... İşin aslını soruyorsunuz. Aslını açıklamaya çalışırız. Siz de içinizin elverdiği gibi yaparsınız. Öyle değil mi?
Meselenin aslı şudur: “İslâm hukukunun uygulanmadığı yerlerde Müslümanla gayrimüslim arasındaki fazlalıklar faiz hükmünde değildir.” Bu mealde bir hadis ve bu hadisten müçtehitlerimizin istinbat ettikleri hüküm vardır. Aksi yönde farklı değerlendirmeler, değişik hükümler de var tabii. Hanefi mezhebinin öne çıkan görüşü budur. (Faiz, Müslümanla Müslüman arasında ise her yerde her zaman haramdır. Bunu da unutmamak lazım.)
Bir defa daru'l-harb mevzuunda Hanefi mezhebinde İmam-ı Azam (rh.) ve İmameyn'in içtihatları olmak üzere iki farklı görüş vardır. Tercih edilen İmameynin (rahımehumallah) görüşüdür. Onlara göre 'daru'l-islâm'da İslâm ahkâmı yürürlükten kaldırıldığı an orası daru'l-harb'e inkılâp eder.
Hal böyle olunca, düşünün bakalım; var mı dünyada 'daru'l-İslâm' denilebilecek bir ülke..?
İkinci olarak içinde yaşadığınız/yaşadığımız ülkeyi ve bu ülkede faaliyet gösteren söz konusu kurumları düşünün... Mesela banka tüzel kişi olarak İslamî esaslara göre mi çalışıyor? Böyle bir derdi-tasası var mı bu müesseselerin? Mesele bu kadar basit.
Ama dediğimiz gibi, içiniz elvermiyorsa, elverdiği gibi yapmakta elbette ki serbestsiniz. Kimse sizi icbar etmiyor, edemez, etmez. İster bankaya bırakırsınız fazlalığı, ister faizsiz muameleyle çalıştıklarını söyleyen finans sistemleriyle çalışırsınız. Bütün bunlar sizin bileceğiniz, sizin karar vereceğiniz iş.
Şahsen bana kendi fikrimi sorarsanız; hayatınız boyunca hiçbir şekilde faizin hiçbir türlüsüne bulaşmayınız derim... Mevcut şartlar muvacehesinde alıp vermeniz dinen caiz bile olsa... Dinde takva-azimet-ihtiyat bunu gerektirir. Ve bunun maddi-manevi faydasını da mutlaka görürsünüz. Ancak mecbur kalırsanız da, ruhsatlarla amel etmekten, fetvaya göre ticari muamelelerden kaçınmamalısınız. Yoksa hem zora, hem dara düşersiniz. Müslüman hem akıllı, hem mantıklı, hem idrakli, hem şuurlu olması lazım… Şartlara ve ahvale göre gardını alabilmesi gerekir.
Her şeyin en doğrusunu Allah Teala bilir.
Rabbim (c.c.) sözlerimizde, fiillerimizde, tavır ve davranışlarımızda hikmetten-maslahat ve istikametten ayırmasın.
imâmeyn, İmam-ı Azam, vadeli hesap açmak, vadesiz, faiz, banka, icim de el vermiyor, daru'l-harb, 'daru'l-islâm', İslâm hukuku, Müslüman hem akıllı, hem mantıklı, hem idrakli, hem şuurlu olması lazım, Şartlara ve ahvale göre gardını alabilmesi gerekir,