Sabah namazında kıraat meselesi...
Selamünaleyküm hocam; bilindiği üzre sabah namazının farzında uzunca ayet okumak tavsiye edilir. Uzun ayetleri okumayı bilmeyenler, Elemtere suresinden başlayarak birinci rek’atta altı sure, ikinci rek’atta da dört sure okusa olur mu? Veya bildiği surelerden birinci rek’atta Elemneşrahleke, İnnaenzelnahu, Vettiyni surelerini; ikinci rek’atta Tebbet suresiyle İhlas surelerini okusa, namazı olur mu? Yahut bu hususta farklı okuma şekilleri var mı, bilgilendirirsen dua ederiz. Yazılarımı okurken yazılış şekline gülersin ya, cehalet bu; çok görmezsin.. Selamlar, hürmet ederim.
Ve aleyküm selâm.
Sorunuzu tasnif edecek olursak;
a) Sabah namazlarının farzlarında, sizin de ifade ettiğiniz gibi, Fatiha'dan sonra biraz fazla Kur'an okunması sünnettir. Kur’an-ı Kerim’de Cenab-ı Hak buyuruyor ki:
“Güneşin kaymasından gecenin kararmasına kadar namazı güzel kıl, bir de kıraatıyla mümtaz olan sabah namazını; zira sabah Kur'anı hakıkaten meşhuddur. (Şühuda mazhardır, yani şahitlidir; gece ve gündüz devir teslim melekleri şahittir mü’minin namazdaki o kıraatına).” [İsra suresi, 78]
Bu sünnetin en az derecesi kırk ayettir. Tabii müsait olan vakitlerde… Yoksa Rasûlullah Efendimizden (s.a.v.) farklı uygulamalar da görülmüş... Felak ve Nâs sureleriyle kıldırdığı da olmuştur.
Bununla beraber üç kısa ayet de okunması caizdir.
Vaktin çıkmasından endişe edildiği zaman az ayet okunur. Öyle ki, yalnız Fatiha ile veya birkaç ayet ile yetinilir.
İmam-ı Azam (rh.) hazretlerine göre, farz olan kıraatın en az sınırı, asgarî altı harf ihtiva eden bir âyettir. “Sümme nazara (sonra baktı)” ve “Lem yelid (doğnamdı)” ayetlerinde olduğu gibi. [el-Kasânî, Bedâyiu’s-Sanâyi’fî Tertîbi’-Şerâyi’, Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, II. Baskı, Beyrut, 1394/1974, I, 110; İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtâr, I, 145; Bilmin, Ö.N., Büyük islâm ilmihali, İstanbul, 1966, s. 153]
Sabah namazının farzını yalnız başına kılan kimse, tekbirleri ve "Semiallahu limen hamideh" cümlesini, Fatiha'yı ve ekleyeceği sure ya da ayetleri âşikâre olarak okuyabilir.
***
b) Bir rek’atta sıra ile birkaç sure okumak caiz ise de, farz namazlarda tek bir sure okumak daha faziletlidir. Malumunuz, nafilelerde durum farklıdır; onlar, nasıl tarif edilmiş ve hangi surelerin kaç defa okunması tavsiye edilmişse öyle kılınır.
***
c) Bu kısmın cevabı (b) maddesinde verilmiş oldu. Yani her rek’atte Fatiha’dan sonra tek zamm-ı sure okunur.
***
d) Farklı okuma şekli olarak aklıma gelen, Hz. Üstazımızın (k.s.) usûlü… Şöyle ki:
1- Sabah namazını evde ikame ettiklerinde, ablalarımızı uyarır, imam olur, hadi evlatlarım, biz namaza başlıyoruz, abdestinizi alıp bize yetişirsiniz buyururlar ve ilk rek’atte Yâsîn-i şerifin ilk üç sayfasını yani 40 ayetini okurlar, ikinci rek’atinde de geri kalan kısmını okurlarmış. Bildiğiniz gibi Yâsîn suresi 83 ayettir. Yapabilirsek çok güzel bir usûl; hem Rasûlullah Efendimizin (s.a.v.) sünnetini, hem de Hz. Üstazımızın (k.s.) usûlünü yerine getirmiş oluruz. Sürekli yapamasak da, hiç olmazsa zaman zaman yapabiliriz bunu...
2- Bir başka usûl, kendimin de sık sık başvurduğum/uyguladığım bir yöntem… Bazen İlk rek’atte Sure-i İnşirah (Elem neşrahleke), ikinci rek’atte Sure-i Kadr’i okuyorum. Kimi zaman da ilk rek’atte Bakara suresinin ilk 5 ayetini, ikinci rek’atte de Âyetü’l-Kürsî’yi okuyorum. Biliyorsunuz, Hz. Üstazımızın (k.s.) beyanları üzre, namazlarda okunan Kadr suresi (İnnâ enzelnâhu) ve Âyetü’l-Kürsî bin ayet gibidir. [Ali Erol, Hatıratım, s. 53] İnşaallah böylece sabah namazlarındaki söz konusu bu sünneti ifa etmiş olacağımızı ümit ediyorum. Rabbimizin (c.c.) rahmeti sonsuzdur; lûtfunun, ikram ve ihsanının hududu yoktur... Bize “istemeyi” verdiğine göre, “istediklerimizi” de vereceğine dair ümitvar olmamızda elbette ki bir mahzur olmaz, diye düşünüyorum. Bilmem anlatabildim mi..?
***
e) “Yazılarımı okurken yazılış şekline gülersin ya, cehalet bu; çok gömezsin..” demişsin.
Abi inan yazdıklarına gülmek şöyle dursun, gerçekten takdir ediyorum. Meramını çok net ve gayet güzel anlatıyorsun. İfadelerinde karışıklık yok, düğümlenme yok, ne uzun ne kısa, tam kıvamında… Bazı imla düzenleri ile noktalama işaretleri de varsın olmayıversin. Âmiyane tabirle, sizin zamanınızda “OXFORT vaadı da siz mi okumadınız!” Boşver, takma kafana bunları… Sen gerçek bir “Hayat Üniversitesi” mezunusun; hatta ondan da öte, onun Ord. Prof. Dr.’usun. Bilen bilir… Vesselâm…
Allah’a emanet olunuz. Duadan unutmamanız temennisiyle...
Sabah namazında kıraat meselesi, fazla Kur'an okunması sünnettir, Elemtere, Elemneşrahleke, İnnaenzelnahu, Vettiyni, sabah Kur'anı hakıkaten meşhuddur,