"Altın günü", "para günü"
S. A. Genellikle kadınların kendi aralarında yaptıkları "altın günü" ya da "para günü" gibi uygulamalarla para biriktirmeye çalışmaları doğru mu, dinimizde yeri nedir. Mehmet Taşdemir
Gram ya da miktarı/sayısı belli olmak şartıyla, kura ile altın günü yapmakta bir mahzur olmaz, caizdir. Bunu yasaklayan herhangi bir delil yoktur. Bu bir nevi borç verme ya da yardımlaşma ve dayanışma örneğidir. Borç verme, yardımlaşma ve dayanışma ise malumunuz, dinimizce teşvik edilen bir husustur, yasaklar arasında değil.
Ancak cevabımızın başında da belirttiğimiz gibi, diğer kişilerden alınan altına karşılık, kişinin, geri verdiği altının aynı gramajda veya sayıda olması gerekir. Zira borç vermede önemli olan, borç karşılığında herhangi bir fazlalığın şart koşulmaması, borç veren ya da alanın zarara uğratılmamasıdır.
Sonuçta bu bir borç verme işlemidir. Lakin, katılımcılardan bir kısmına sıra gelmesi için beklenmesi gereken süre içinde parada meydana gelebilecek değer kaybından doğabilecek zararı önlemek için, borçlanmanın altın gibi sabit değer (ya da bir başka ifadeyle en az değişken bir değer üzerinden) olması daha uygun olur.
Çünkü paranın değerinin artması halinde sırası önce gelenler; eksilmesi halinde sırası sonra gelenler zarara uğramış olacaktır. Değer kaybı durumunda borçların misliyle değil kıymetiyle (borçlanıldığı gündeki alım gücüyle) ödenmesi esastır. Hanefîlerde İmâmeynin (İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed rahımehumallah) içtihadı bu yöndedir ve müftabih olan kavil budur. (Lûgatte "kendisiyle fetvâ verilen" manasına gelen “müftâ bih” terkibi, dinî bir mefhum olarak, bir mezhebin imamları arasındaki farklı görüşlerden, daha sonraki âlimlerce delil bakımından tercih edilmiş olanı demektir… Veya bu görüşlerden belirli bir zaman için geçerli ve fetvâ vermeye daha uygun olduğu kabul edilen görüş anlamına gelir.)
Bir de bu gibi toplantılarda dinimize aykırı bir takım uygulamaların bulunmaması icap eder. Mesela;
- İkramlarda haram olan yiyecek ve içeceklerin bulunmaması,
- Yasak olan oyun ve eğlencelere yer verilmemesi,
- İsraftan kaçınılıp iktisada riayet edilmesi,
- Toplantının meşru sınırlar çerçevesinde gerçekleşmesi gerekir.
Bu takdirde kadınların kendi aralarında, erkeklerin de kendi aralarında ‘altın günleri’ tertiplemelerinde herhangi bir sakınca söz konusu olmaz.
israf, ikram, “Altın günü”, “para günü”, kura, kâr-zarar, Gram, sayı miktarı, borç verme, yardımlaşma, dayanışma, eğlence, meşru sınırlar, müftâ bih,